In een goed jaar verdienen boeren minder

De oogsten van 2016/2017 waren bovenmatig goed, omdat de weersomstandigheden gunstig waren in vergelijking met andere jaren. Ook de focus van duurzaamheidsprogramma’s op effectief landgebruik leidde in die periode tot productieverhoging. Samen met relatief hoge farmgateprijzen zorgde dat voor een verhoging van de productie.

Bodemprijzen

Maar er was nog een reden voor de prijsdaling. Die heeft te maken met de manier waarop overheidsinstanties in Ghana en Ivoorkust de cacaoprijs helpen bepalen. Voordat het cacaoseizoen van start gaat, verkopen die instanties al ruim tachtig procent van de verwachte productie aan onder andere lokale handelaren. Maar door de prijsdaling in 2016/2017 kwamen de handelaren hun afspraken niet na: ze zouden in grote financiële problemen raken als ze de cacao met verlies verkochten. Internationale handelaren waren de lachende derde. Zij zagen de chaos toenemen en kochten de overvloed aan cacao tegen bodemprijzen in.

Gevolgen voor boeren

In Ghana bleef de farmgateprijs gelijk, waardoor boeren beschermd werden tegen de prijsdaling. Maar buurland Ivoorkust verlaagde de farmgateprijs wel. Daar voelden boeren de daling van dertig procent onmiddellijk, omdat er geen vangnet is in de vorm van inkomsten uit andere gewassen of toegang tot krediet. Als gevolg daarvan smokkelden boeren hun cacao naar Ghana, waar ze een hogere prijs kregen.

In tegenstelling tot handelaren, verwerkers en fabrikanten kunnen cacaoboeren hun cacao niet opslaan. Voor hun inkomsten zijn ze van cacao afhankelijk en daarom moeten ze het zo snel mogelijk verkopen. Tijdens een prijsdaling krijgen cacaoboeren het daarom als economisch zwakste schakel het zwaarst te verduren.